★ အမွတ္တမဲ႕ မွ အမွတ္တရ ေလးမ်ား ★

(က)အေရးမထားမိေသာအေသးအဖြဲကိစၥကေလးမ်ားသည္ သံသရာဘ၀အဆက္ဆက္ ထိ လိုက္ပါ လႊမ္းမိုးႏိုင္ပါသည္။ကံ ကို လက္ခံသည့္ ကမၼ၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္မ်ား ဟူသည္ ကံမ်ိဳးစံု 

ကို ကိုယ္၊ႏႈတ္၊စိတ္ တို႔ျဖင့္ ပံုေဖာ္ရာတြင္ ေစတနာေကာင္းေလးမ်ား ထည့္သြင္းရန္ လိုပါသည္ဟု က်ြန္ေတာ္ယူဆမိပါ၏။

ဘ၀ တြင္ အမွတ္တမဲ႕ ႀကံဳခဲ႔ရသည္မ်ားက သံသရာတြင္ အမွတ္တရ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္ ဆိုသည္ကို ထင္ရွားရန္ က်ြန္ေတာ္ ဤသို႔တင္ျပလိုပါသည္။
ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ား ၾကားဖူးၾကၿပီးျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။

(ခ)
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ အခါက "စူဠ ပႏၱက" ႏွင္ ့" မဟာပႏၱက"ဟူေသာ ရဟန္းေတာ္ ညီေနာင္ႏွစ္ပါးရွိၿပီး အကိုရဟန္း"မဟာပန္" ရဟန္း မွာ ပရိယတ္စာေပ တတ္ကၽြမ္း၍ ညီငယ္ "စူဠပန္" ရဟန္းမွာ စာေပပရိယတ္ အားနည္းရွာသည္။ အားနည္းရွာ သည္ ဆိုျခင္းထက္အားမနာစတမ္းေျပာရလွ်င္ ဉာဏ္ေလး သည္ပဲ ဆိုပါစို႔ရဲ႕။
ပါဠိဂါထာေလး တစ္ခုကို(၄)လ ၾကာေအာင္က်က္မွတ္ ပါေသာ္လည္းအလြတ္မရခဲ႔ပါတဲ႔။

(ဗဟုသုတ အလို႔ငွာ ထို ဂါထာေလး ကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။ က်က္ၾကည့္၍ အလြယ္တကူ ရသည္ ဆိုလွ်င္ မိမိ တို႔ ျပဳခဲ႔သည့္ အတိတ္မွ ကုသိုလ္ကံ က "စူဠပႏၱက"ရဟန္းငယ္ေလာက္ အေျခအေနမဆိုးလွေသးဟု ယူဆႏိုင္ပါမည္။
ဂါထာ မွာဤသို႔ျဖစ္ပါ၏။

"ပဒၶံ ယထာ ေကာကနဒံ သုဂႏံၶ ၊ ပါေတာသိယာ ဖုလႅမ၀ီတဂႏံၶ။
အဂႋရသံ ပႆ ၀ိေရာစမာနံ၊ တပႏၱမာဒိစၥ မိ၀ႏၱ လိေကၡ။" )
ထို ေဖာ္ျပပါ ဂါထာငယ္ကို (၄) လ က်က္၍မရသျဖင့္ အကုိရဟန္းျဖစ္သူက သာသနာေတာ္ႏွင့္မထိုက္တန္ဟုဆိုကာ လူထြက္ခိုင္းပါသည္။

သို႔ေသာ္လည္း စူဠပႏၱကရဟန္းငယ္ သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ေက်းဇူေတာ္ေၾကာင့္ လူမထြက္ လုိက္ရပါ။ အားငယ္ေနသည့္ စူဠပန္ ရဟန္း ကို ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ က အ၀တ္ျဖဴပိုင္းတစ္ခု ကိုေပး၍ "ရေဇာဟရဏံ"(ျမဴအညစ္အေၾကးကိုေဆာင္တယ္) ဟု ရြတ္ဆိုပြားမ်ားခိုင္းလိုက္ပါသည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေသာ စူဠပန္ ရဟန္းသည္ လက္ ျဖင့္ပြတ္ဖန္မ်ား၍ စင္ၾကယ္ေနေသာအ၀တ္စ ညစ္ႏြမ္းသြားသည္ကို သတိထားမိလိုက္သည္။
စင္ၾကယ္ေသာအ၀တ္စ သည္ ငါ၏ခႏၶာ အတၱေဘာ ေၾကာင့္ ညစ္ႏြမ္းသြားရပါလား ဟု ဆင္ျခင္ပါသည္။ သခၤါရတရားေတြဟာ အနိစၥ ပါလား ဟု ႏွလံုးသြင္းပါသည္။ ထို႔ေနာက္ သခၤါရတရားမ်ား၏ ကုန္ခမ္းပ်က္စီးတတ္သည့္ သဘာ၀ ကို အနိစၥလကၡဏာ အျဖစ္ ရႈျမင္သံုးသပ္ ၀ိပႆနာ ပြားလိုက္ႏိုင္ပါသည္။

ထို႔အျပင္ "ခႏၶာမွာမွီေနေသာ "ရာဂ" စသည့္ အညစ္အေၾကးမ်ား ကိုလည္း ပညာသတိျဖင့္ ၾကည့္၍ ဖယ္ရွားပစ္ရမည္" ဟု ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး က ပါ ျဖည့္စြက္ေဟာေျပာေပးေတာ္မူလိုက္ေသာအခါ ၀ိပႆနာဉာဏ္စဥ္မ်ား အဆင့္ဆင့္ျမင့္တက္လာ၍ ပဋိသမိဒၵါပတၱရဟႏၱာ ျဖစ္သြားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခင္က ဉာဏ္ထံုထိုင္းခ႔ဲေသာ အရွင္စူဠပန္ရဟန္းငယ္ သည္ ပိဋကသံုးပံု ကိုပါ တစ္ပါတည္းတတ္ေျမာက္သြားပါသည္။

(ဂ)
စူဠပန္ရဟန္း၏ ဘ၀ကိုေလ့လာၾကည့္လွ်င္ အထင္ကရ အဓိကအခ်က္မ်ား ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ၾကမည္ထင္ပါသည္။
ဆိုပါစို႔ရဲ႕။ 

ဂါထာတိုေလးတစ္ပုဒ္ ကို(၄)လ က်တ္မွတ္သည္ေတာင္မရျခင္း။ ပရိယတ္တြင္ မေအာင္ျမင္ေသာ္လည္း ရဟန္းဘ၀ ကိုမစြန္႕လႊတ္ခ်င္ျခင္း။ လူ၀တ္လဲမည္ဟု စိတ္ဆံုးျဖတ္ၿပီးကာမွ ဗုဒၶဘုရားရွင္ေၾကာင့္ လူ၀တ္မလဲျဖစ္ျခင္း။ စင္ၾကယ္ေသာ အ၀တ္ပိုင္း ကို လက္ႏွင့္ ပြတ္ရင္း အ၀တ္စ ျဖဴစင္ရာမွ ညစ္ႏြမ္းသြားသည္ ကိုဆင္ျခင္မိၿပီး တရားထူး ရသြားျခင္း။ တရားထူး ရသည္ႏွင့္ ပိဋကတ္ ကို ပါ ကၽြမ္းက်င္ သြားျခင္း။
အစရွိသည့္ ထူးျခားသည့္ ဘ၀ မွတ္တမ္း ကို ဖန္တီးေပးခဲ႔သည့္ အတိတ္အေၾကာင္း ကိုတင္ျပလိုပါသည္။

(ဃ)
စူဠပန္ရဟန္း သည္ ကႆပဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္ အခါ သာသနာတြင္ ရဟန္းျပဳခဲ႔ဖူးသူျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ျပင္ က်မ္းဂန္တတ္၍ ပတ္၀န္းက်င္မွ ေလးစားရသည့္ရဟန္း၊ ပညာတတ္ ရဟန္း ျဖစ္ပါသည္။
ေနာ့ေပတဲ႔ ထို ပညာတတ္ရဟန္း သည္ ဉာဏ္ေလးသည့္ ရဟန္းငယ္ေလးတစ္ပါး စာက်က္ေနသည္ ကို ပ်က္ရယ္ျပဳ ေျပာင္ေလွာင္ခဲ႔မိပါသည္။ ထိုသို႔ ေလွာင္ေျပာင္ လိုက္သျဖင့္ ဉာဏ္ေလးေသာ ရဟန္းငယ္ေလးမွာ ရွက္စိတ္၀င္သြားၿပီး ရြတ္ဖတ္ သရဇၥ်ယ္ျခင္းမ်ားရပ္တန္႔သြားပါေလ၏။

(င)
ဤေနရာတြင္ ပညာတတ္ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးအေနျဖင့္ ကိုယ္႔ေအာင္နိမ္႕က်ေသာ အတူေနရဟန္း ကို ဖိႏွိပ္လိုစိတ္ မရွိႏိုင္ပါ။
ႏွိမ္႔ခ်ျခင္း၊ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း ဟူသည္မွာ ဂုဏ္ရည္တူခ်င္း သို႔မဟုတ္ ဂုဏ္ရည္ မကြာသူခ်င္းသာ ျပဳေလ့ရွိသည္မဟုတ္ပါေလာ။
မိမိ ထက္ သာ သူ မ်ားကို ၀မ္းမေျမာက္ႏိုင္လွ်င္ေတာင္မွ ကိုယ္႔ေအာက္ နိမ္႔က်သူကိုေတာ့ သနားတတ္ၾကပါသည္။မုဒိတာ ကရုဏာ ျဖစ္လြယ္တတ္ၾကပါသည္။ 

 ထို႔ေႀကာင့္ပင္ ပညာတတ္ရဟန္းေတာ္ မွာ ဉာဏ္ေလးေသာ ရဟန္းငယ္ ကို ပကတိအားျဖင့္ သနားကရုဏာ ျဖစ္မည္ ထင္ပါသည္။
ေနာ့ေပတဲ႔ အမွတ္တမဲ႕ ေလွာင္ေျပာင္လိုက္ေသာ ကိစၥေလးေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုး ကၽြတ္တမ္း၀င္ရမည့္ ဘ၀ တါင္ ၻာဏ္ေလး ခဲ႔ရပါသည္။ ဤ ဉာဏ္ေလးမႈ သည္ သူ၏ဘ၀တြင္ အလြယ္တကူ ျမင္သာသည့္ အမည္းစက္ႀကီး ျဖစ္ခဲ႔ရေလ၏။

(စ)
စူဠပန္ ရဟန္းသည္ တစ္ခုေသာ ဘ၀ တြင္ ဘုရင္ ျဖစ္ခဲ႔ဖူးပါေသးသည္။ တစ္ေန႔ေသာ အခါ ဘုရင္မင္းျမတ္ က တိုင္းခန္းလွည့္လည္ရင္း နဖူး မွ က်လာေသာ ေခ်ြး မ်ား ကို စင္ၾကယ္ေသာ အ၀တ္ႏွင့္သုတ္ လိုက္မိပါသည္။ အမွတ္တမဲ႕ေလးပါ။
သို႔ေသာ္ ေခ်ြးစက္ ေၾကာက္အ၀တ္စ ညစ္ႏြမ္းသြားသည္ ကို သတိထားလိုက္မိပါသည္။ 

သခၤါရ တရားအေပၚတြင္ အနိစၥသညာ ထင္လိုက္ပါသည္။ ထိုသို႔ အမွတ္သညာ ျဖစ္လိုက္သည့္အတြက္ ေနာက္ဆံုး ဘ၀ တြင္ ျဖဴစင္ေသာ အ၀တ္စ ညစ္ႏြမ္းပံု ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ရဟႏၱာ ျဖစ္ခဲ႔ရပါသည္။

(အ၀တ္စ ညစ္ႏြမ္းသြားျခင္းကို အနိစၥသညာျပဳခဲ႔ဖူးေသာ စူဠပန္ရဟန္း ၏ ပါရမီ ဓာတ္ခံ ကို လွံဳ႕ေဆာ္ေပးသည့္ အ၀တ္စ ျဖင့္ ဖန္ဆင္းေပးၿပီး အကၽြတ္တရားရေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေသာ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ဉာဏ္ေတာ္ မွာလည္း အံ့ၾသ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းလွပါေပ၏။ 

ထို ဉာဏ္ေတာ္ရေအာင္ ေလးအသေခ်ၤ ႏွင့္ကမာၻ တစ္သိန္း အေလးအနက္ ႀကိဳးစားခဲ႔ရပါသည္။ အမွတ္တမဲ႕ ကိစၥေလးမ်ား ကို အမွတ္တရ ျဖစ္ေစေအာင္ အေလးအနက္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနား အံ့ၾသ ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းလွပါေပ၏။)

(ဆ)
စူဠပန္ရဟန္း ၏ ဘ၀ (၃)ခု ကို ေပါင္းစပ္ၾကည့္လိုက္လွ်င္- သူ၏အမွတ္တမဲ႕ႀကံဳ ရျခင္းေလးမ်ားသည္ ေနာင္ သံသရာ တြင္ အမွတ္တရျဖစ္ခဲ႔ရသည္ ကို ျမင္သာ ပါသည္။
သူ သည္ အမွတ္တမဲ႕ သေရာ္ ခဲ႔မိသျဖင့္ ဉာဏ္ေလး ခဲ႔ရသကဲ႔သို႔ အမွတ္တမဲ႕ အနိစၥသညာ ရခဲ႔သျဖင့္လည္း အရဟတၱဖိုလ္ ေပါက္သည္အထိ အက်ိဳး ရရွိခဲ႔ပါသည္။

ကႆပဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္ တြင္ယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ ေလးနက္သည့္ ရဟန္းဘ၀ အထံု ပါခဲ႔ဖူးေသာေၾ႕ာင့္ စူဠပန္ရဟန္းသည္ ရဟန္းဘ၀ ကို ႏွစ္သက္ျမတ္ႏိုးစြာဖက္တြယ္ထားခဲ႔ပါသည္။ အကိုရဟန္း က သာသနာေတာ္ မွႏွင္ထုတ္ျခင္းကို လြယ္လါယ္ ႏွင့္ လက္မခံပါ။
၀ဋ္ေၾကြး ကို မပယ္ႏိုင္သကဲ႔သို႔ ပါရမီ သမၻာရ သည္လည္း ဖ်က္ဆီးပစ္၍ မရစေကာင္းပါ။ ပါရမီ ရင့္က်က္သူမ်ားသည္ ဘုရားရွင္ ႏွင့္ ဘုရားရွင္၏ သာသနာေတာ္ ကိုေတြ႕ဆံုရၿပီး မုခ် ကၽြတ္တမ္း၀င္ရပါ၏။

စူဠပန္ရဟန္းသည္ ကႆပဘုရားရွင္ လက္ထက္ ရဟန္းဘ၀ျဖင့္ စာေပသင္ယူ၊ တရားအားထုတ္ခဲ႔ရေသာ ပါရမီေၾကာင့္ ရဟႏၱာ ျဖစ္ရေသာအခါတြင္ ပဋိသမိၻဒါ ရခဲ႔ပါသည္။
အတၳပဋိသမိၻဒါ(အက်ိဳး ကို သိသည့္ဉာဏ္)၊ ဓမၼပဋိသမိၻဒါ(အေၾကာင္း ကို သိသည့္ဉာဏ္)၊ နိရုတၱိ ပဋိသမိၻဒါ(ေၾကာင္းက်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုးျဖင့္ သဒၵါပုဒ္ပါဌ္ ကို သိသည့္ဉာဏ္)၊ ပဋိဘာန ပဋိသမိၻဒါ(အျခား ပဋိသမိၻဒါ သံုးမ်ိဳးလံုး ကို ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္သည့္ဉာဏ္)ဆိုေသာ ပဋိသမိၻဒါ(၄)မ်ိဳး ကိုရရွိခဲ႔ပါ၏။ရဟႏၱာ ျဖစ္တိုင္း ပဋိသမၻိဒါ မရတတ္ပါ။ ပါရမီ ပါ မွ ရတတ္ပါသည္။

(ဇ)
ဓမၼေဆာင္းပါး ကို အဆံုးသတ္ပါမည္။
ဘ၀ တြင္ စားစား၊သြားသြား ေပါေပါ့ဆဆ ေနခဲ႔မိလွ်င္ ယခုခ်ိန္မွစ၍ မိမိ ကိုယ္ မိမိ ျပန္ၾကည့္ေစလိုပါသည္။
ဘယ္လို အမွတ္တမဲ႕ မ်ား ႀကံဳခဲ႔ဖူးၿပီးၿပီလဲ။
ေနာင္ ႀကံဳမည့္ အမွတ္တမဲ႕ေလးမ်ားကို မည္သို႔ ရင္ဆိုင္မည္ဟု ျပင္ဆင္ထားမည္လဲ။

အမွတ္တမဲ႔ေလး မ်ား သည္ အမွတ္တရ ျဖစ္ေစပါေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။
ခ်မ္းသာၾကပါေစ..၊ေအးၿငိမ္းၾကပါေစ..၊
သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ..လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၾကပါေစ။

ဘ၀တုသဗၺမဂၤလံ
ဗုဒၶကမၻာဆိုဒ္မွ ျပန္လည္မွ်ေ၀သည္။