"အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ)၊ အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ တရားေတာ္"

 

"အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ)၊ အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ တရားေတာ္"
( ၅ )"ရတနဃရ သတၱာဟ"



စႀကၤ ံေလွ်ာက္ၿပီးေတာ့ ၂၂-ရက္ကေန စၿပီးေတာ့ ၂၈-ရက္ထိေအာင္ ဘာလုပ္သလံလို႔ဆိုရင္ ေဗာဓိပင္ရဲ႕ အေနာက္ေျမာက္ဘက္မွာ ေဟာဒီ အဘိဓမၼာတရားကို ဆင္ျခင္ၿပီး ေနခဲ့တယ္၊

ဒီျပင္တရားေတြ သုတၱန္တရားေတြ ဓမၼစၾကာ အနတၱလကၡဏ စတဲ့ သုတ္ေတာ္ေတြ ဆင္ျခင္တယ္လို႔ မွတ္တမ္း မရွိဘူး၊

ေဟာဒီ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ အေလးအနက္ ႏွလံုးသြင္း ဆင္ျခင္တယ္တဲ့။

အဘိဓမၼာရဲ႕ သဘာ၀တရားေတြကို ဆင္ျခင္ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ အဘိဓမၼာကို အမ်ိဳးမ်ိဳး ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္တယ္၊

ခုေခတ္နဲ႔ ဆိုရင္ analysis လုပ္တယ္ေပါ့၊
ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ classify လုပ္တယ္၊

နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သဘာ၀တရားေတြကို အစုလိုက္ အစုလိုက္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ ေလ့လာ ဆင္ျခင္ၿပီး သံုးသပ္ေနတာ ၇-ရက္ ၾကာတယ္၊
အဲဒါကို "ရတနဃရ သတၱာဟ" လို႔ ေခၚတယ္။

ရတနဆိုတာ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းကို ရည္စူးၿပီး ေခၚတာ၊

အလြန္ ႏွစ္သက္စရာေကာင္းတဲ့ ရတနာနဲ႔ အလားတူတဲ့ "အဘိဓမၼာ တရားေတာ္ေတြကို ဆင္ျခင္တဲ့ စံေက်ာင္း" လို႔ အဓိပၸာယ္ရတယ္၊

နတ္ေတြက ဖန္ဆင္းေပးထားတဲ့ "ဃရ" စံေက်ာင္းကေလးထဲမွာ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ဟာ ၇-ရက္တိတိ အဘိဓမၼာတရားကို ဆင္ျခင္ခဲ့တယ္တဲ့။

"အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္း ဆင္ျခင္ပံု"
--------------------------------

အဲဒီလို ဆင္ျခင္တာ အဘိဓမၼာ ၇-က်မ္းလို႔ဆိုေတာ့ ပထမဆံုးက်မ္းကို "ဓမၼသဂၤဏီ" လို႔ ေခၚတယ္၊

ဓမၼ ဆိုတာ သဘာ၀တရားေတြကို

သဂၤဏီ ဆိုတာ အစုလိုက္ အစုလိုက္ စုၿပီးေတာ့ ေဖာ္ျပတဲ့က်မ္း၊

စိတ္အေၾကာင္းက တစ္စု၊

႐ုပ္အေၾကာင္းက တစ္စု၊

ႏွစ္စု မာတိကာ၊
သံုးစု မာတိကာေတြကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ၿပီးေတာ့ ရွင္းလင္းျပတာက တစ္စု၊

အဲဒါေတြကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုျပတာက တစ္စု

ဆိုၿပီးေတာ့ ၄-စုကို ၄-က႑ခြဲၿပီးေတာ့ "ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း"ကို ျမတ္စြာဘုရားက ဆင္ျခင္ေတာ္မူခဲ့တယ္။

အဓိက ဓမၼသဂၤဏီက်မ္းမွာ ေဟာေတာ္မူခဲ့တာ ႐ုပ္ နဲ႔ စိတ္ ပဲ၊
စိတ္လို႔ဆိုတဲ့အထဲမွာ ေစတသိက္လည္း ပါတယ္လို႔ မွတ္ရမယ္၊
စိတ္နဲ႔ ႐ုပ္နဲ႔ အဓိကထားၿပီး ဆင္ျခင္သံုးသပ္ေတာ္မူတယ္၊

ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ၀ိဘဂၤလို႔ေခၚတဲ့ "၀ိဘင္းက်မ္း"၊

၀ိဘင္းက်မ္းမွာ အပိုင္း ၁၈-ပိုင္း ရွိတယ္၊

ခႏၶာပိုင္း , အာယတနပိုင္း ,ဓာတ္ပိုင္း စတဲ့ အပိုင္း ၁၈-ပိုင္းကို
သုတၱန္နည္း အဘိဓမၼာနည္း နည္းမ်ိဳးစံု ျမတ္စြာဘုရား ဆင္ျခင္သံုးသပ္တယ္။

ေနာက္တစ္ခု ဓာတ္ေတြ၊ သဘာ၀တရားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ နည္း ၁၄-မ်ိဳးထဲမွာ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ ဓာတ္သေဘာေတြကို ဆင္ျခင္ စဥ္းစားတာက်ေတာ့ "ဓာတု ကထာက်မ္း" လို႔ ေခၚတယ္။

သဘာ၀တရားေတြ ဆင္ျခင္ စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ သဘာ၀တရားေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ျဖစ္ေနတဲ့ ပညတ္သေဘာေတြကို ဆင္ျခင္ စဥ္းစားတယ္၊

ပညတ္ ၆-မ်ိဳး ခြဲလိုက္တယ္၊

ခႏၶာပညတ္ , အာယတနပညတ္ စသည္ျဖင့္ ပညတ္ေတြ ခြဲၿပီး ေနာက္ဆံုးမွာ ပုဂၢလပညတ္တဲ့၊

တရားဓမၼနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆက္စပ္လာတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ အေသးစိတ္ခြဲၿပီး ရွင္းလင္း ေဖာ္ျပတဲ့ တရားကို "ပုဂၢလပညတ္က်မ္း" လို႔ ေခၚတယ္၊

ဓမၼသဂၤဏီ က်မ္းရယ္၊
ဝိဘင္းက်မ္းရယ္၊
ဓာတုကထာက်မ္းရယ္၊
ပုဂၢလပညတ္က်မ္းရယ္ ဆိုၿပီး အဘိဓမၼာ ၄-က်မ္း။

ေနာက္ၿပီးတဲ့အခါက် "ကထာ၀တၳဳက်မ္း" ကို ဆင္ျခင္တယ္၊

ကထာဝတၳဳဆိုတာ
ေျပာစရာ ဆိုစရာေတြ၊
ေဆြးေႏြး ေမးျမန္းၾကတာေတြ၊
အယူ၀ါဒ ကြဲျပားၾကတာေတြ အျငင္းအခုံ ျဖစ္စရာ points ေတြေပါ့၊

ကထာဝတၳဳက်မ္းႀကီးကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္တဲ့သူက ျမန္မာျပည္က ယဇ္မ်ိဳးမင္းႀကီး ဦးေရႊစံေအာင္၊

ဘာသာျပန္တဲ့က်မ္းကို "The Points of Controversy" လို႔ေခၚတယ္၊

အျငင္းပြားစရာ အခ်က္အလက္ေတြကို စုၿပီးေတာ့ အဲဒီအယူ၀ါဒ အျငင္းပြားမႈေတြရဲ႕ သဘာ၀အမွန္ကို ဆံုးျဖတ္ ေပးႏိုင္တဲ့က်မ္းမ်ိဳးကို "ကထာဝတၳဳက်မ္း"လို႔ ေခၚတယ္။

ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြး ထက္ျမက္လာေအာင္ ေလ့က်င့္တဲ့ သေဘာအေနနဲ႔ သဘာ၀ တရားေတြရဲ႕ စကားလံုးေတြ၊
ေ၀ါဟာရေတြ၊
ထိုသဘာ၀တရားေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ၊
ထိုသဘာ၀တရားေတြရဲ႕ သဘာ၀အေျခအေနေတြကို ေမးခြန္းမ်ိဳးစံု ထုတ္ၿပီးေတာ့ ေမးလိုက္ ေျဖလိုက္ ၊
အေမးအေျဖ အစံုလိုက္ အစံုလိုက္ ေဟာတဲ့ တရားကိုေတာ့ "ယမကက်မ္း" လို႔ ေခၚတယ္၊

ယမကဆိုတာ အစံု၊

အတိအက် သတ္မွတ္ထားၿပီး ေသခ်ာတဲ့အရာကို သႏၷိ႒ာန္ လို႔ ေခၚၿပီးေတာ့

ဟုတ္သလား , မဟုတ္ဘူးလားလို႔ ေမးျမန္းစရာျဖစ္တဲ့ အရာက်ေတာ့ သံသယ လို႔ ေခၚတယ္၊

အဲဒီလို သႏၷိ႒ာန္နဲ႔ သံသယ အစံု၊
အေမးနဲ႔ အေျဖ အစံု၊
ဒီလို အစံုလိုက္ အစံုလိုက္ ေဟာသြားတဲ့က်မ္းက "ယမိုက္က်မ္း"တဲ့။

ဒီက်မ္းက ၁၀-က်မ္းရွိတယ္၊

မူလဆိုတဲ့ သဘာ၀တရားေတြရဲ႕ အရင္းျမစ္နဲ႔ ပတ္သက္တာက ၁-က်မ္း၊
ခႏၶာ လို႔ဆိုတဲ့ ခႏၶာငါးပါးနဲ႔ ပတ္သက္တာက ၁-က်မ္း၊
အာယတန ဆိုတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာက ၁-က်မ္း၊
စသည္ျဖင့္ ယမက လို႔ ေခၚတဲ့ "ယမိုက္က်မ္း"ဟာ ၁၀-မ်ိဳး ရွိတယ္၊

ဉာဏ္ရည္ဉာဏ္ေသြး ထက္ျမက္ေအာင္ ဆိုၿပီးေတာ့ တစ္ခုခ်င္း တစ္ခုခ်င္း အေသးစိတ္ ေမးခြန္းပုစၦာေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာနဲ႔ အေျဖလႊာေတြကို ထုတ္ျပတဲ့က်မ္းကို "ယမိုက္က်မ္း" လို႔ ေခၚတယ္။

ျမတ္စြာဘုရားဟာ ဘုရားျဖစ္ၿပီး ၂၂-ရက္က စၿပီးေတာ့ အဲဒီ ရက္တစ္ပတ္လံုး အဘိဓမၼာသဘာ၀တရားေတြကို ဆင္ျခင္တယ္၊
ဒီရက္ပတ္ဟာ ဆင္ျခင္ ေတြးေတာေနတဲ့ ရက္သတၱပတ္တဲ့၊

ဓမၼသဂၤဏီက်မ္းကို ဆင္ျခင္တယ္၊ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ဆင္ျခင္လို႔ ရတယ္၊
ဝိဘင္းက်မ္း
ဓာတုကထာက်မ္း
ပုဂၢလပညတ္က်မ္း
ကထာဝတၳဳက်မ္း
ယမိုက္က်မ္းကို ဆင္ျခင္တယ္၊

ျမတ္စြာဘုရားဉာဏ္ေတာ္နဲ႔ဆိုရင္ ဒါေလးေတြက အလြယ္ေလးေတြ၊
အလြယ္ေလးဆိုေတာ့ အခက္အခဲ မရွိဘူး၊

သိပ္ၿပီး ပီတိ မျဖစ္လွဘူး၊
ျမတ္စြာဘုရားအဖို႔ လြယ္လြန္းေနတယ္တဲ့။

ဒီမွာ ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ သိပ္ၿပီးက်ယ္၀န္းတဲ့ "ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီး"ကို ဆင္ျခင္လိုက္တဲ့ အခါက်ေတာ့မွ အသိဉာဏ္နဲ႔ ေတြးေတာစရာ အာ႐ံုေတြဟာ အံဝင္ခြင္က် ျဖစ္သြားတယ္၊

ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီးက အလြန္ က်ယ္၀န္းတယ္၊

အ႒ကထာ ဆရာႀကီးက ဥပမာ ေပးထားတယ္၊
အင္မတန္ ႀကီးမားတဲ့ ေ၀လငါးႀကီးေတြဟာ ပင္လယ္ထဲမွာသာလွ်င္ လူးလြန္႔ လႈပ္ရွားၿပီးေတာ့ ကစားႏိုင္ၾကတယ္တဲ့၊
က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ ျမစ္ေခ်ာင္း အင္းအိုင္ေတြထဲမွာဆို သူတို႔ခႏၶာကိုယ္ႀကီးနဲ႔ဆို မဆံ႔ဘူးတဲ့။

ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ဉာဏ္ေတာ္ႀကီးဟာလည္း ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီးထဲက်မွ စိတ္တိုင္းက် အားပါးတရ လူးလြန္႔ၿပီး ကြန့္႔ျမဴး ဆင္ျခင္ ေတြးေတာလို႔ ရတယ္၊
က်န္တဲ့က်မ္းေတြက နည္းနည္း က်ဥ္းေနတယ္ေပါ့။

"ေရာင္ျခည္ေတာ္ေတြ"
-----------------------

ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီးကို ဆင္ျခင္တဲ့အခါက်ေတာ့ စိတ္က ပိုၿပီးေတာ့ ေပ်ာ္လာတယ္၊
သိစရာေတြကလည္း အမ်ားႀကီး၊

လူမ်ားလိုေပါ့၊ တစ္ခါတေလ က်ဥ္းက်ဥ္းၾကပ္ၾကပ္္ ေနရာကေနၿပီးေတာ့ လြင္ျပင္ႀကီး ေရာက္သြားတဲ့အခါ စိတ္ေတြက လြတ္လပ္သြားသလိုပဲ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ အသိဉာဏ္ဟာလည္း ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီး ေရာက္တဲ့အခါက်ေတာ့ တကယ့္ လြင္ျပင္ႀကီးထဲ ေရာက္သြားသလိုပဲ စိတ္ထဲမွာ လူးလြန္႔ က်က္စားလို႔ အလြန္ ေကာင္းသြားတယ္၊

အဲဒီလို ေကာင္းေတာ့ စိတ္ေတာ္ဟာ ပိုေပ်ာ္ၿပီးေတာ့ ပီတိေတြ ျဖစ္လာတယ္၊

အဲဒီ ပီတိေတြရဲ႕ စြမ္းအားေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ ေသြးေတြဟာ ၾကည္လင္လာတယ္၊

ေသြးေတြက အေရာင္းေျပာင္းလာၿပီး ခႏၶာကိုယ္ကေနၿပီး အေရာင္ေတြ တဖိတ္ဖိတ္ ေတာက္လာတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔ ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီး ဆင္ျခင္တဲ့အခါမွာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ေတြ လႊတ္တယ္ဆိုတာ အဲဒါကို ေျပာတာေနာ္၊

သူ႔ဟာသူ လႊတ္တာ မဟုတ္ဘူး၊
ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီးကို ဆင္ျခင္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့မွ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေက်နပ္အားရတဲ့ ပီတိျဖစ္တယ္၊

ထိုပီတိေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္က ေသြးေတြဟာ စင္ၾကယ္လာတယ္၊

ေၾကးျပားတစ္ခုကို က်က်နန ပြတ္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ စင္ၾကယ္လာတဲ့အခါ အေရာင္က တဖိတ္ဖိတ္ ေတာက္ေျပာင္လာသလို၊
ေက်ာက္႐ိုင္းတံုးေလးတစ္တံုးကို ေသြးၿပီးေတာ့ အေရာင္တင္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ တလက္လက္ ျဖစ္လာသလိုပဲ ဉာဏ္ေတာ္နဲ႔ ေသြးၿပီးေတာ့ ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ တစ္ကိုယ္လံုးဟာ အေရာင္အ၀ါေတြ တလက္လက္နဲ႔ ဖိတ္ဖိတ္ ေတာက္လာတယ္။

ေရာင္ျခည္ေတာ္ေတြ လႊတ္တယ္၊
အဲဒီ သတၱာဟဟာ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့ သတၱာဟတစ္ခုျဖစ္လို႔ "ရတနဃရ သတၱာဟ" တဲ့၊

၇-ရက္တိတိ အဘိဓမၼာတရားေတြကို ဆင္ျခင္လိုက္တာ ေနာက္ဆံုး ပ႒ာန္းက်မ္းႀကီးကို ေရာက္တဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ကေန ေရာင္ျခည္ေတာ္ေတြ ထြက္လာသည္အထိ ျဖစ္လာခဲ့တယ္၊

ဒါ အဘိဓမၼာေဒသနာရဲ႕ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုပဲ၊

မေဟာခင္ကတည္းက အဘိဓမၼာရဲ႕ သဘာ၀တရားေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက ႀကိဳတင္ ဆင္ျခင္ စဥ္းစားထားၿပီးသား ျဖစ္တယ္။

အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ(Ph.D) ေဟာႀကားေသာ

"အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ)၊ အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ တရားေတာ္" မွ ျပန္လည္ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပအပ္ပါသည္။