ေထာင္လႊားတက္ႂကြျခင္းသေဘာကို “မာန” လို႔ ေခၚပါသည္။ ထို မာနသည္ ေထာင္လႊားတက္ႂကြျခင္းသေဘာ ရွိပါ၏။
ေလာကတြင္ ပုဂၢိဳလ္အတန္းအစားခြဲလွ်င္ -၁။ ေသယ်ပုဂၢိဳလ္ = အထက္တန္းစားလူမ်ိဳး၊
၂။ သဒိသပုဂၢိဳလ္ = အမ်ားႏွင့္ တန္းတူလူမ်ိဳး၊
၃။ ဟီနပုဂၢိဳလ္ = ေအာက္တန္းစားလူမ်ိဳး၊ဟူ၍
ဤသို႔ (၃) မ်ိဳးေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။
တစ္မ်ိဳးတစ္မ်ိဳးတြင္ထပ္မံ၍ -
က။ ေသယ်မာန္ = အမ်ိဳးဥစၥာ ပညာအဆင္း အစရွိတာနဲ႔ အဖက္ဖက္က သူမ်ားထက္ သာတယ္ - လုိ႔ မွတ္ထင္မႈ၊
ခ။ သဒိသမာန္ = အမ်ိဳးဥစၥာ ပညာအဆင္း အစရွိတာနဲ႔ သင္းတို႔ႏွင့္ ဘာထူးသလဲ - လို႔ မွတ္ထင္မႈ၊
ဂ။ ဟီနမာန္ = သူတို႔ေအာက္က်ေတာ့ ငါက ဘာအေရးစိုက္ရမွာလဲ - လို႔ မွတ္ထင္မႈ။စသျဖင့္ သံုးမ်ိဳးစီ ကြဲျပားႏုိင္ပါသည္။
ထို (၉) မ်ိဳးထဲမွ "ေသယ်ပုဂၢိဳလ္" ၏"ေသယ်မာန္"၊ "သဒိသပုဂၢိဳလ္"၏"သဒိသမာန္"၊ "ဟီနပုဂၢိဳလ္"၏ "ဟီနမာန္"တို႔သည္ "ဟုတ္မွန္တဲ့အတိုင္း မာန္ျဖစ္ျခင္း" (ယာထာ၀မာန္) မည္ပါ၏။
ထို"ယာထာ၀မာန္"မ်ိဳးကို "အရဟတၱမဂ္"ကသာ ပယ္ႏိုင္သည္ဟုစာေပက်မ္းဂန္မ်ားက ဆိုပါသည္။
ဇာတိမာန္
မ်ိဳး႐ိုးေကာင္းသျဖင့္ မာန္တက္ျခင္းမ်ိဳးကို ဇာတိမာန္ဟု ေခၚပါသည္။ ယခုေခတ္တြင္လဲ အသင့္အတင့္ မ်ိဳး႐ုိးေကာင္းသူမ်ား ရွိေနတတ္ပါသည္။ ေနာ့ေပတဲ႔ ဟန္ႀကီးပန္ႀကီးလုပ္ကာ မာန္မာနတက္ေလာက္ေအာင္ တစ္ဖက္သားကို ကိုယ့္ေျခဖ၀ါးေအာက္ကလို မွတ္ထင္ရေလာက္ေအာင္ မ်ိဳး႐ိုးေကာင္းၾကတာမ်ိဳးေတာ့မဟုတ္ပါ။
ေရွးဘ၀က မေထာင္လႊားမတက္ႂကြ မာန္မာန မႀကီးခဲ႔ေသာေၾကာင့္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ အမ်ိဳးျဖစ္ရသည္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ယခုဘ၀မွာ ေထာင္လႊားတက္ႂကြ မာန္မာနႀကီးေနခဲ့ပါလွ်င္ ေနာင္ဘ၀သံသရာမွာ ယုတ္ညံ့ေအာက္က် သူတစ္ပါးရဲ႕ ေျခဖ၀ါးေအာက္သို႔ ေရာက္ရမယ့္အေရးကို ေတြးသျဖင့္ မိမိ၏ စိတ္ဓာတ္ကို ျဖဴေဖြးသန္႔စင္ မာန္မာန မ၀င္ေအာင္ ျပဳျပင္သင့္ပါသည္။
ဓနမာန္
ပစၥည္းဥစၥာ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀တာကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ မာန္မာနမ်ိဳးကို ဓနမာန္ (ဥစၥာမာန္) ဟုေခၚပါသည္။
ပစၥည္းဥစၥာခ်မ္းသာႂကြယ္၀သူမ်ား က ပစၥည္းဥစၥာ မရွိသူေတြႏွင့္ အတူမသြားႏိုင္၊ အတူမစားႏိုင္၊ အတူစကားမေျပာႏိုင္ဘဲ မာန္မာနတက္ကာ အဖက္မတန္သလို ဟန္ႀကီးပန္ႀကီး လုပ္မေနသင့္ပါ။
"ေရွးက အလွဴ ဒါနည္းခဲ့လုိ႔ ယခုဘ၀မွာ ဆင္းရဲေနၾကရတာပဲ"ဟု သနားၾကင္နာ က႐ုဏာသက္ၿပီး သူတို႔ကို ႏႈတ္ျဖင့္လဲ ကူညီသင့္ပါ၏။ ကိုယ္ျဖင့္ ကူညီသင့္ပါ၏။ အေျခေနအားေလ်ာ္စြာ ပစၥည္းဥစၥာႏွင့္လဲ ကူညီသင့္ပါ၏။ ထိုကဲ႔သို႔ ကူညီလိုက္သည့္အတြက္ မိမိမွာ ဂုဏ္တက္လာစရာသာ ရွိပါသည္၊ ဂုဏ္ယုတ္စရာ မရွိပါ။
မိမိမွာ အေၾကာင္းကိစၥရွိတဲ့အခါတြင္လဲ သူတို႔၏အကူအညီကို ရႏိုင္ပါေသးပါ၏၊ သို႔ေသာ္ သူ႔ေက်းဇူးကို မသိတတ္ဘဲ အင္မတန္ မိုက္တြင္းနက္ေနသူေတြကိုေတာ့ သတိထားသင့္ပါသည္။ ဒီပစၥည္းဥစၥာဆိုတာဟာ တစ္သက္စာမွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ ေဘးအႏၲရာယ္လဲ အလြန္မ်ားလွပါသည္။ ခိုင္ၿမဲမႈသေဘာလဲ မရွိပါ။ ပစၥည္းသခၤါရ လူသခၤါရသာ ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ေန႔မွာ ပစၥည္းဥစၥာကျဖစ္ေစ၊ ပစၥည္းဥစၥာရဲ႕ ပိုင္ရွင္ကျဖစ္ေစ စြန္႔ခြာသြားတတ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဒီဘ၀မွာ ပစၥည္းဥစၥာ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀သလို ေနာက္ဘ၀မွာလဲ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀ေအာင္ ဥစၥာမာန္ တက္ေနမည့္အစား အလွဴဒါနကို စြမ္းအားအေလ်ာက္ ျပဳလုပ္ကာ ကိုယ့္ေနာက္ကုိသာ အပါယူသြားသင့္ပါ၏။
ပညာမာန္
စာေပတတ္ကၽြမ္းသူမ်ား၏ မာန္ကို ပညာမာန္ဟု ေခၚပါသည္။ စာေပပညာဆိုသည္က မသင့္ေတာ္သည္ကို မသင့္ေတာ္မွန္းသိရန္ အသိအလိမၼာကိုလဲ ေပးတတ္ပါ၏။ သင့္ေတာ္သည္ကို သင့္ေတာ္မွန္းသိေအာင္ အသိအလိမၼာကိုလဲ ေပးတတ္ပါသည္။
တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရာတြင္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ရန္ အသိအလိမၼာကိုလဲ ေပးတတ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ထို ပညာကို အေၾကာင္းျပဳ၍ မာန္မာနႀကီးေနမည္ဆိုလွ်င္ အလြန္႔အလြန္ရွက္စရာ ေကာင္းလွပါ၏။
ေရွးဘ၀က သူေတာ္ျမတ္မ်ား ကို ခ်ဥ္းကပ္ေလွ်ာက္ထား ေဆြးေႏြးလာခဲ့သျဖင့္ ယခုဘ၀တြင္
မိမိကိုယ္တိုင္က ပညာႀကီးသူ ျဖစ္လာရပါသည္။ ပညာသင္ခြင့္လဲ ရခဲ့ပါသည္။
ထိုကဲ႔သို႕ အခြင့္၍ ပညာတတ္လာေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ အေၾကာင္းမညီၫြတ္လို႔ ပညာမသင္ရသူေတြမ်ား၊ ပညာသင္ရေစကာမူ ဥာဏ္ထိုင္းလွသျဖင့္ ပညာမတတ္သူမ်ားကို ေတြ႔ရတဲ့အခါတြင္ ေမာက္မာေမာ္ႂကြား မာနထားေနမည့္ အစား သနားၾကင္နာ က႐ုဏာထားသင့္ပါသည္။
သို႔မဟုတ္ အခြင့္အခါသင့္ပါက တစ္ဆင့္သင္ၾကားေပးသင့္ပါသည္။ ပညာမာန္တက္ကာ မိမိ ဘ၀ကို မနစ္နာေစသင့္ပါ။
အဆင္းမာန္
အလွဂုဏ္အတြက္ မာန္တက္ျခင္းကို အဆင္းမာန္လို႔ ေခၚပါသည္။
ေရွးဘ၀က အစစအရာရာမွာ သည္းခံကာ အမ်က္ေဒါသ နည္းလာခဲ႔ေသာေၾကာင့္ အဆင္းလွတတ္ပါသည္။
ပန္း စသည္တို႔ကို လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္း၊ ဘုရား၀င္း ေက်ာင္း၀င္း စသည္တို႔ကို သုတ္သင္ရွင္းလင္းျခင္းတို႔အတြက္လဲ အဆင္းလွတတ္ပါသည္။
ထိုကဲ႔သို႔ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြေၾကာင့္ ရလာတဲ့ ကိုယ့္အဆင္းကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ဟန္ႀကီးပန္ႀကီး မလုပ္သင့္ပါ။ အလွမာန္တက္ကာ ဘ၀င္မျမင့္သင့္ပါ။ အလွဂုဏ္ကိုးကာ မဆိုးသင့္ပါ။
ေရွးကုသိုလ္ကံေၾကာင့္ ရလာတဲ့ အဆင္းကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး၍ အကုသိုလ္မာန္ တက္ေနျခင္းသည္ အလြန္မွားေသာ ကိစၥျဖစ္ပါ၏။
အျပင္အဆင္းလွသလို အတြင္းစိတ္ကို အစြမ္းကုန္ ျပဳျပင္၍ ဣေႁႏၵရွင္ သူေတာ္စင္ေတြ ျဖစ္ေအာင္သာ ႀကိဳးစားသင့္ပါ၏။
ဤေနရာတြင္ စကားစပ္မိသျဖင့္ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ႔သည့္
"ႀသဃတရဏသုတ္"ကို အနည္းငယ္တင္ျပလိုပါသည္။
"မာန ကိုပယ္သျဖင့္ နိဗၺာန္ ေရာက္ရေလေသာ နတ္သားတစ္ပါး" အေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။
ႀသဃတရဏသုတ္
အခါတပါး “ၿမတ္စြာဘုရား”သည္ “သာ၀တိၳၿမိဳ႕” “ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္”တြင္ သီတင္သုံးေနစဥ္ ညသန္းေခါင္ယံအခ်ိန္၀ယ္ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္၀ါထြန္းလင္းေတာက္ပလ်က္ “နတ္သား”တစ္ပါးေရာက္လာက-
“ ၿမတ္စြာဘုရားသည္ အဘယ္သို႔ေသာ အေႀကာင္းၿခင္းရာၿဖင္႔ သံသရာ ၀ဲႀသဃကို ကူးေၿမာက္
ေတာ္မူခဲ႔ပါသနည္း ”- ဟုေမးေလ၏။
(ထို ေမးခြန္းေမးေသာ “နတ္သား”သည္ “အလြန္အကဲ မာနႀကီးကာ ကုိယ္႔ကိုယ္ကို ပညာရွိ”ဟု မွတ္ထင္ေနၿပီး သူတပါးကို အထင္ေသးတတ္၏။
"ငါသာလ်င္ အားလုံး သိၿပီး တတ္ၿပီးၿဖစ္သည္"ဟု ယူဆထားသည္ဟူသတတ္။
သူ႔ဘ၀အမွန္ကား “ကႆပဘုရားရွင္”လက္ထက္၌ တရားက်င္႔ႀကံကာ နတ္စည္းစိမ္ခံစားေနၿပီး ယခုေဂါတမဘုရားရွင္ကို ဖူးရေသာအခါ၌လည္း -
"ေလာကမွာ ငါသိၿပီးသားေတြ အမ်ားႀကီးပဲ၊ မသိေသးတာေတြက နည္းနည္းပဲ ရွိတယ္၊ ဒါေႀကာင္႔ မသိေသးတာေတြကို ဘုရားကို ေမးမယ္" ဆိုကာ လုိရင္းတိုရွင္းၿဖင္႔ အကဲစမ္းကာ ေမးၿမန္းျခင္းျဖစ္ေလ၏။ )
“ ဒါယကာ နတ္သား -ငါဘုရားသည္ ရပ္တည္မေနပဲ,အားမထုတ္ပဲ ,သံသရာအယဥ္ ႀသဃကို ကူးေၿမာက္ခဲ႔သည္ ”
(ၿမတ္ဗုဒၶကလည္း -“ ဒီနတ္သားဟာ ေတာ္ေတာ္မာနႀကီးတာပဲ၊ ညစ္ပတ္ေပက်ံေနတဲ႔ လက္သုတ္ပု၀ါကို အေရာင္ထပ္မံ ဆုိးရင္ၿဖင္႔ ဘာမွ ထူးၿခားလာမွာ မဟုတ္ဘူး၊ ဒါေႀကာင္႔ သူ႔ရဲ႕ မာနကို မပယ္ဘဲနွင္႔ တရားထူး ရဖို႔ မၿဖစ္နိုင္ဘူး၊ အရင္ဦးဆုံး သူ႔မာန က်ိဳးသြားေအာင္ ေဟာမွ ၿဖစ္မယ္ ” ဟု ဆိုကာ တိုတိုတုတ္တုတ္ စကား နွစ္ခြန္းသာေၿဖေတာ္မူၿပီး အုိးရြဲ႕ကို စေလာင္းရြဲ႕ၿဖင္႔ ဖုံးသကဲ႔သို႔ ေၿဖေတာ္မူ၏။အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္-
ၿမတ္စြာဘုရားသည္ တရားေဟာေတာ္မူေသာအခါ နာယူသူ အလို"အဇၥ်ာသယ"အလိုက္ သင္႔ေတာ္သလို ေၿဖေတာ္မူ၏။
တခါတရံ ၿပႆနာေမးၿမန္းသူကို နွိပ္ကြပ္၍တမ်ိဳး အထက္စီးမွ လႊမ္းမိုး၍တဖုံ အေႀကာင္႔သင္႔သည္႔အတုိင္း ေၿဖေတာ္မူခဲ႔သည္။
တရားေဟာရာတြင္ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း ကြဲၿပားေသး ဟူ၏။
အခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ တရားနာသူကို နွိပ္ကြပ္၍ ေဟာၿခင္းဟူေသာ “နိဂၢဟမုခေဒသနာ” ၿဖင္႔လည္းေကာင္း၊
( တိတၳိ ပရဗိုဇ္တို႔အား ေဟာႀကားၿခင္းမ်ိးၿဖစ္သည္)
အခ်ိဳ႕ေနရာတြင္ စိတ္ဓာတ္တို႔ တက္ႀကြႀကည္လင္လာေအာင္ ေဟာႀကားၿခင္း “ပဂၢဟမုခေဒသနာ” ၿဖင္႔လည္းေကာင္း၊
( စတင္ဖူးၿမင္ရကတည္းက ႀကည္ညိဳရင္းစြဲ ရွိသူတို႔အား ေဟာႀကားၿခင္းမ်ိး ) အားၿဖင္႔ ေဟာေတာ္မူေလ႔ရွိ၏။ “နိဂၢယွ နိဂၢယွာဟံ အာနႏၵ ၀ကၡာမိ၊ ပ၀ယွ ပ၀ယွ ၀ကၡာမိ၊ ေယာ သာေရာ ေသာ ႒ႆတီ တိ၊”
( မ. နိ. ၃. ၁၉၆ )
အဓိပၸါယ္မွာ-
“ အာနႏၵာ …။
ငါဘုရားဟာ တရားေတာ္ကို ႏွိပ္ကြပ္ၿပီးလဲ ေဟာေတာ္မူတယ္..၊
လြမ္းမိုးၿပီးလည္း ေဟာေတာ္မူတယ္..၊
တကယ္ဆုိေတာ႔ သဒၶါ သီလ ၀ီရိယ ပညာ စတဲ႔ အႏွစ္သာရ ရွိသူမ်ားဟာ တရားေတာ္ကို ထိုးထြင္းသိနိုင္ေပလိမ္႔မယ္ ”- ဟု “မဇၥ်ိမနိကာယ္၊ ဥပရိပဏၰာသ ပါဠိေတာ္”တြင္ ဖြင္႔ၿပထားေသးသည္ကိုေလ့လာၾကည့္ေစလိုပါသည္။)
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ ၏ အေၿဖကို နားမလည္နိုင္ေသာ နတ္သားသည္ ထိုအခါက်မွ "မာနစိတ္"ကုိ နွိမ္ခ်ကာ
“အက်ယ္ခ်ဲ႕ ေဟာေတာ္မူပါအုံးဘုရား” -ဟု ေလွ်ာက္ထားေလရာ -“ဒါယကာနတ္သား…၊
ေလာကမွာ (ကာမဂုဏ္ငါးပါး)လို႔ဆိုတဲ႔ “ကာေမာဃ”၊
ရူပဘ၀ အရူပဘ၀ေတြမွာ တက္မက္တြယ္တာတတ္တဲ႔ (တဏွာ)ဆိုတဲ႔ “ဘေ၀ါဃ”၊
မိစၦာဒိ႒ိအယူ( ၆၂ ) ပါးမွာ ကပ္ၿငိ္ေနတတ္တဲ႔ “ဒိေ႒ာဃ”၊
သံသရာတေလ်ာက္ သစၥာတရားကို မသိနိုင္ၿခင္း (ေမာဟ)ဆိုတဲ႔ “အ၀ိေဇၨာဃ”,
တရား (၄) ပါးရွိေနသမွ် သတၱ၀ါေတြဟာ အပါယ္ေလးပါးမွာ နစ္ၿမဳပ္ေနႀကအုံးမွာပဲ -ဒီေနရာမွာေတာ႔ (၃၁) ဘုံလုံးမွာ ရွိေနတဲ႔ ကိေလသာအစုအပုံလို႔ ဆုိရမယ္႔ “ႀသဃတရား”ေတြထဲမွာ မက်င္႔ႀကံပဲ ရပ္ေနရင္ သံသရာမွာ နစ္ၿမဳပ္ေနအုံးမွာပဲ၊ ႀကိဳးစား အားထုတ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ႔ နိဗၺာန္တဖက္ကမ္းကို ကူးေၿမာက္သြားနို္င္လိမ္႔မယ္၊ ငါဘုရားသည္ လြန္ေၿမာက္ၿပီးသား ၿဖစ္တဲ႔အတြက္ အားမထုတ္ေတာ႔ဘူး၊ ဒီနည္းနဲ႔ သံသရာ ႀသဃကို ကူးေၿမာက္ခဲ႔ပါတယ္"တရားေတာ္အဆုံးမွာေတာ႔ နတ္သားဟာ “ေသာတာပန္” တည္သြားတာေႀကာင္႔ အထက္ပါ ဂါထာကို ရြတ္ဆိုကာ ပန္း နံ႔သာ မ်ိဳးစုံနဲ႔ ပူေဇာ္ၿပီး ၿပန္သြားေလေတာ႔၏။
လိုရင္းမွာ -
ေရွးဘ၀က မေထာင္လႊား မတက္ႂကြ မာန္မာန မႀကီးခဲ့သျဖင့္ ယခု ျမင့္ျမတ္တဲ့ အမ်ိဳးမွာ ျဖစ္လာရပါသည္။
ေရွးဘ၀က အလွူဒါနျပဳလုပ္ခဲ့သျဖင့္ယခု ဘ၀မွာ ပစၥည္းဥစၥာ ခ်မ္းသာႂကြယ္၀လာရပါသည္။
ေရွးဘ၀က သူေတာ္သူျမတ္ေတြကို ခ်ဥ္းကပ္ေလွ်ာက္ထား ေဆြးေႏြးေမးျမန္းလာခဲ့သျဖင့္ ယခုဘ၀မွာ ပညာႀကီးလာရပါသည္။
ေရွးဘ၀က အမ်က္ေဒါသနည္းခဲ့၊ ဘုရား၀င္း၊ ေက်ာင္း၀င္း စသည္ကို သုတ္သင္ခဲ့၊ ပန္း စသည္ကို လွဴဒါန္းခဲ့သျဖင့္ ယခုဘ၀မွာ အဆင္းလွခဲ့ရပါသည္။
ထိုသို႔ မိမိမွာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္ ရရွိလာတဲ့ အမ်ိဳး၊ ဥစၥာ၊ ပညာ၊ အဆင္းကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး မာန္မာနတက္ႂကြေနျခင္းသည္၊ေနာင္အခါယုတ္နိမ့္တဲ့ဘ၀မွာ ျဖစ္စရာ အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ ေနာက္ေနာက္ ဘ၀ေတြမွာ အဆင့္အဆင့္ျမင့္တက္မဲ့ အေရးကို ေမွ်ာ္ေတြးၿပီး ေထာင္လႊားတက္ႂကြ မိမိတို႔ရဲ႕ မာန္မာနကို အစြမ္းကုန္ ႏွိမ္ခ်ိဳးႏိုင္ၾကပါေစေသာ္၀္။
မွီခိုရာက်မ္းကိုး-
-ႀသဃတရဏသုတၱံ၊နဠ၀ဂ္၊ေဒ၀တာသံယုတ္
-"ေျမာင္းျမပေဇၨာတာ႐ံုႏွင့္ ေမွာ္ဘီ သာသနာ့၀န္ေဆာင္ဆရာေတာ္ အရွင္ကုမာရ" ၏ "ဗုဒၶအလိုေတာ္က် ႀကီးပြားခ်မ္းသာေရးကိုယ္က်င့္မဂၤလာ"[စာမ်က္ႏွာ ၅၃ မွ ၅၆]
ခ်မ္းသာပါၾကေစ..၊ေအးၿငိမ္းပါၾကေစ..၊
သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ..လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၾကပါေစ။
ဘ၀တုသဗၺမဂၤလံ
ဗုဒၶကမၻာဆိုဒ္မွ ဥာဏ္လင္းျမိဳ့ေရးသားေသာပို့မွျပန္လည္ခံစားမွ်ေ၀သည္။
No comments:
Post a Comment