ဘုရားဂုဏ္ေတာ္(၉)ပါး
------------------------
၁။ အရဟံဂုဏ္ေတာ္= လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱဝါတို႔၏ ပူေဇာ္အထူးကို ခံယူေတာ္မူထိုက္ျခင္း။
- အ-ရဟံဂုဏ္ေတာ္= မေကာင္းမွုျပဳရန္ ဆိတ္ကြယ္ရာ ရွိေတာ္မမူျခင္း။
-အရ-ဟံဂုဏ္ေတာ္= သံသရာစက္ အကန္႔ကို ဖ်က္ဆီးေတာ္မူတတ္ျခင္း။ (သံသရာ၌ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ ျပန္မျဖစ္ေတာ့ျခင္း)
ဝိသုဒၶိမဂ္လာ ၂ ခ်က္ႏွင့္ေပါင္းက အရဟံအနက္ ၅ ခ်က္ျဖစ္သည္။
- အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္= ကိေလသာတို႔မွ ေဝးကြာေတာ္မူျခင္း။
- အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္= ကိေလသာရန္သူတို႔ကို သတ္ေတာ္မူျခင္း။
၂။ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ေတာ္=
-သခၤါရ (စိတ္ ေစတသိက္ဟူေသာ နာမ္တရားႏွင့္ နိပၹႏၷရုပ္မ်ား)
-ဝိကာရ (လဟုတာ မုဒုတာ ကမၼညတာ ကာယဝိညတ္ ဝစီဝိညတ္ ဟူေသာ ဝိကာရရုပ္ ၅ပါး)
- လကၡဏ (ဥပစယ သႏၱတိ ဇရတာ အနိစၥတာ ဟူေသာ လကၡဏရုပ္ ၄ပါး)
- ပညတ္ ( လူ နတ္ ျဗဟၼာ ဆင္ ျမင္း က်ြဲ ႏြား ေတာ ေတာင္ ေရ ေျမ စေသာပညတ္မ်ား)
- နိဗၺာန္ ( ကိေလသာ အညစ္အေၾကး ကင္းစင္ျပီး ရုပ္ ၂၈ပါး နာမ္ေတပညာသ ၅၃ပါးႏွင့္ ပညတ္မွတစ္ပါးေသာ ျငိမ္းေအးခ်မ္းသာမွု ဓာတ္ၾကီးတစ္မ်ိဳး)။ ။ ဟူေသာ ေဉယ်ဓံတရား ၅ပါးကို မေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ သယမၻဴဥာဏ္ျဖင့္ မိမိအလိုလို ကိုယ္ေတာ္တိုင္ သိျမင္ေတာ္မူျခင္း။ ။( ဤ၌ အနိပၹႏၷရုပ္တစ္ပါးျဖစ္ေသာ ပရိေစၧဒရုပ္မွာ ရုပ္ကလာပ္တို႔ကို တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု မေရာယွက္ေလေအာင္ ပိုင္းျခားတတ္ေသာ အာကာသ (အၾကား) ကိုသာ ပရိေစၧဒရုပ္ဟု ေခၚသျဖင့္ ပရမတ္အစစ္ မဟုတ္ပါ။ ရုပ္ကလာပ္ႏွစ္ခု ျဖစ္ေပၚေသာအခါ အလိုလိုေပၚလာေသာ ပညတ္မွ်သာ ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ၎ရုပ္ကို 'ပညတ္'ဟူေသာ ေဉယ်ဓံတရား၌ ပါဝင္ျပီးျဖစ္၍ သီးျခားမေဖာ္ျပေတာ့ျခင္း ျဖစ္သည္။)
၃။ ဝိဇၨာစရဏသမၸႏၷဂုဏ္ေတာ္= ပုေဗၺနိဝါသာႏုႆတိဥာဏ္ ဒိဗၺစကၡဳဥာဏ္ အာသဝကၡယဥာဏ္ ဟူေသာ ဝိဇၨာ၃ပါး။
ပုေဗၺနိဝါသာႏုႆတိ ဒိဗၺစကၡဳ အာသဝကၡယ ဝိပႆနာ ေစေတာပရိယ မေနာမယိဒၶိ ဒိဗၺေသာတ ဣဒၶိဝိဓဥာဏ္ ဟူေသာ ဝိဇၨာ၈ပါး။
သဒၶါ သတိ ဟိရိ ၾသတၱပၸ ဝီရိယ သုတ ပညာ ေဘာဇေန မတၱညုတာ ဇာဂရိယာႏုေယာဂ သီလ ဣျႏၵိယသံဝရ ပထမစ်ာန္ ုတိယစ်ာန္ တတိယစ်ာန္ စတုတၳစ်ာန္ ဟူေသာ စရဏတရား ၁၅ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူျခင္း။
၄။ သုဂတဂုဏ္ေတာ္= ေရွးေရွးကဘုရားမ်ားက့ဲသို႔ ေကာင္းေသာအလာျဖင့္ လာေတာ္မူျခင္း။ ေကာင္းေသာစကား (မွန္,အက်ိဳးရွိ) သူတစ္ပါးႏွစ္သက္စကား (မွန္,အက်ိဳးရွိ) စကားႏွစ္ခြန္းကိုသာ ဆိုေတာ္မူတတ္ျခင္း။
၅။ ေလာကဝိဒူ= သက္ရွိ(သတၱေလာက) သတၱဝါမ်ားတည္ရာ သက္မ့ဲ (ၾသကာသေလာက) ႏွင့္ ယင္း သတၱေလာက ၾသကာသေလာကတို႔ ျဖစ္ျခင္း ပ်က္ျခင္း (သခၤါရေလာက)တည္းဟူေသာ ေလာက၃ပါးကို သိေတာ္မူျခင္း။
၆။ အႏုတၱေရာပုရိသ ဒမၼသာရထိ= သတၱေလာက သတၱဝါဟူသမွ်၏ လိုအင္ဆႏၵႏွင့္ သဒၶါ ပညာစေသာ ဣေျႏၵတို႔၏ အႏုအရင့္ကို ႏွုိင္းခ်င့္ခြဲျခမ္း သိႏုိင္စြမ္းေတာ္မူကာ ထိုသတၱဝါမ်ား၏ အလိုက်ေအာင္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ တရားေတာ္ကို ေဟာေျပာျပသ ဆုံးမေတာ္မူႏုိင္ျခင္း (ဝါ) မယဥ္ေက်းေသာသူတို႔အား ယဥ္ေက်းေအာင္ ဆုံးမေတာ္မူတတ္ျခင္း။
၇။ သတၳာေဒဝ မႏုႆနဂုဏ္ေတာ္= မေကာင္းျမစ္တာ ေကာင္းရာညြန္ၾကားေတာ္မူသျဖင့္ တစ္နည္းအားျဖင့္ လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱဝါတို႔၏ အဇၩာသယကိုလိုက္၍ ေကာင္းက်ိဳးဆိုက္ေအာင္ ေဟာေျပာေတာ္မူ
တတ္သျဖင့္ သတၱဝါတို႔၏ ဆရာျဖစ္ေတာ္မူျခင္း။
၈။ ဗုဒၶဂုဏ္ေတာ္= သုေမဓာရေသ့ဘဝက ဒီပကၤရာဘုရားရွင္ကို ဖူးေတြ႔ခါစ၌ သတၱဝါတို႔ကို ကယ္တင္လိုေသာ ဆႏၵာဓိပတိ ျပင္းျပမွုရွိသျဖင့္ 'တရားကို ကိုယ္တိုင္သိေသာအခါဝယ္ သတၱဝါတို႔ကိုလည္း သိေစေတာ္မူမည္' ဟူေသာ အဓိ႒ာန္ခ်က္ျဖင့္ ဒုကၡ သမုဒယ နိေရာဓႏွင့္ မဂၢမည္ေသာ ၄သစၥာကို ဦးစြာပိုင္ပိုင္ သိျမင္ႏုိင္ျပီး သုံးဆိုင္ေဝေန မ်ားဗိုလ္ေျခကို မေကြအတူ သိေစေတာ္မူျခင္း။
၉။ ဘဝဂုဏ္ေတာ္= (က) သိမ္ေမြ႔ေသာရုပ္အဆင္းကို ဖန္ဆင္းႏုိင္ေသာ အဏိမာဘုန္း။
- ေကာင္းကင္၌ စ်ာန္ပ်ံၾကြသြားႏုိင္ေသာ လဃိမာဘုန္း။
- ကိုယ္ေတာ္ပုံကို ၾကီးမားစြာဖန္ဆင္းႏုိင္ေသာ မဟိမာဘုန္း။
- လိုရာခရီးကို တစ္ခဏျဖင့္ ၾကြေရာက္ႏုိင္ေသာ ပတၱိဘုန္း။
- အဆင္းပုံသ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဖန္ဆင္းႏုိင္ေသာ ပါကမၼဘုန္း။
- လူမင္း နတ္မင္း တို႔၏ စိတ္ဓာတ္ကို အုပ္စိုးလႊမ္းမိုးႏုိင္ေသာ ဣသိတာဘုန္း။
- အဘိညာဥ္ စ်ာန္သမာပတ္ ဖလသမာပတ္ကို တစ္ခဏျဖင့္ ဝင္စားလိုက ဝင္စားႏုိင္ေသာ ဝသိတာဘုန္း။
- ကိစၥတစ္ခုကို ျပီးေစလိုလွ်င္ တစ္ခဏျဖင့္ ျပီးေစႏုိင္ေသာ ယတၳကာမာဝသာယိတာဘုန္း။ ။ ဤ ဘုန္းေတာ္၈ပါးကို အစိုးရႏုိင္ျခင္းဟူေသာ ဣႆရိယဘုန္းေတာ္။
(ခ) ကိေလသာရန္ကို ပယ္ဖ်က္ႏုိင္သည့္ မဂ္၄တန္ ဖိုလ္၄တန္ နိဗၺာန္ျဖစ္ေသာ ေလာကုတၱရာတရား ၉ပါးဟူေသာ ဓမၼဘုန္းေတာ္။
(ဂ) ဟုတ္တိုင္းမွန္စြာ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကမၻာတိုက္ေပါင္း ေသာင္းေလာကဓာတ္ ပ့ဲတင္ထပ္မွ် ႏွ႔ံစပ္သတင္း ေက်ာ္ေဇာႏုိင္ျခင္းဟူေသာ ယသဘုန္းေတာ္။
(ဃ) ကိုယ္ေတာ္ပုံေန က်က္သေရမဂၤလာ စုေဝးကာျဖင့္ လြန္စြာတင့္တယ္ သပၸာယ္ေတာ္မူေသာ သီရိဘုန္း။
(င) အလိုေတာ္အတိုင္း ေတာင့္တတိုင္းပင္ မဆိုင္းမတြ ျပီးစီးရသည့္ ကာမဘုန္းေတာ္။
(စ) တစ္ေလာကလုံး ညႊတ္ရုံးကိုးစား အားထားဖို႔ရာ လြန္စြာၾကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္မူေသာ ပယတၱဘုန္းေတာ္။ ။ ယင္း ဘုန္းေတာ္ ၆ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံေတာ္မူျခင္း။
(ဦးစိန္ထြန္း သုေတသီ)
No comments:
Post a Comment